Fenigrè-fèr
Trigonella gladiata
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Trigonelle à fruits en glaive, Trigonelle armée d'épées.
Descripcioun :Lou fenigrè-fèr dóu gènre Trigonella, la cousino sóuvajo dóu fenigrè, trachis dins li relarg secarous de Prouvènço. Es uno plando pelouso que rebalo au sòu, un pau rougineto. Fai de pichòti flour blanquinouso, mai se recounèis subretout à si dòusso peludo que porton un long be (fotò). Coumpara emé lou fenigrè que ié sèmblo proun, mai qu'èi devengu forço rare au nostre.
Usanço :Li grano se manjon coume sabourun dins lou miejour dóu Marrò. La planto a bessai li mémis usanço que lou fenigrè.
Port : Erbo
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 8 à 10 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Roucaio
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Trigonella gladiata Steven ex M.Bieb., 1808
Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis ànci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753